Achtergrond

De onzin van EBITDA

30 maart 2021
edwin-van-leeuwen
Auteur

Wat is eigenlijk EBITDA? Earnings Before Interest, Taxes, Depreciation, and Amortization. Vrij vertaald; winst alsof je geen afschrijvingen of investeringen doet en geen belasting en rente betaalt.

EBITDA; negen van de tien financiële presentaties beginnen ermee. Gerenommeerde overnamespecialisten komen aan met; “We kunnen 15 keer EBITDA bieden.” Analisten van grootbanken vullen hun rapporten met het berekenen winstgetallen zoals EBITDA. En als je het de “specialisten” vraagt dan is het antwoord vaak dat de EBITDA het kasgenererend vermogen van een onderneming weergeeft en daarmee een indicatie is van de gezondheid van een bedrijf. EBITDA is daarmee een soort cashflow-achtig winstgetal. Google het maar…

Dit is natuurlijk complete onzin

EBITDA is voor veel bedrijven namelijk het laatste redmiddel om te laten zien dat ze in staat zijn nog een beetje winst te maken of winstgroei te laten zien en dat doen ze door ‘net te doen’ alsof de bedrijfsmiddelen gratis verkregen zijn en eeuwig zullen meegaan.

EBITDA is verboden

Vandaar ook dat met de huidige algemene jaarrekeningregels (IFRS/ GAAP) HET GEBRUIK VAN EBITDA NIET MEER IS TOESTAAN.

Maar bedrijven doen het stiekem toch in hun persberichten en presentaties

Kijk eens naar een bedrijf zoals bijvoorbeeld OCI, dit bedrijf moet om de zoveel jaar haar machinepark vervangen en daarbij ook substantieel cash uitgeven. Stel dat ze drie machines hebben van elk € 100K en deze worden elke 3 jaar vervangen. In de praktijk betekent dit dus dat ze per jaar € 100.000 aan cash moeten uitgeven om te kunnen produceren. Stel dat ze met 1 machine de volgende omzet en kosten hebben:

ebitda

Heel simpel: wat uit deze P&L blijkt is dat het businessmodel van OCI zowel qua winst als qua cashflow verlieslatend is. Maar wat doet OCI: zij gebruiken de term EBITDA door net te doen alsof deze machine dit jaar geen geld kost (ze hebben hem namelijk al aangeschaft…) en elimineren daarmee de afschrijving zodat de winst EBITDA positief is.

**** ik gebruik hier even OCI als voorbeeld en niet gebaseerd op hun echte cijfers, puur ter illustratie

Dat kan,….. als je besluit nooit meer een nieuwe machine aan te schaffen en je uiteindelijk met je business stopt. Maar dat is natuurlijk niet het geval. Die machine kost dan wel in dat jaar geen € 33.333 aan cash maar ze moeten wel € 33,333 aan cash opzijzetten om deze machine over twee jaar te vervangen, Sterker nog: als ze 3 machines hebben dan spenderen ze gewoon € 100.000 cash per jaar aan machines die je nergens in de EBITDA terugziet.

ebitda-1

In 2020 moet machine 2017 vervangen worden = 100.000 cash uitgave
In 2021 moet machine 2018 vervangen worden = 100.000 cash uitgave
In 2022 moet machine 2019 vervangen worden = 100.000 cash uitgave

Dus ze geven met 3 machines gewoon € 100.000 per jaar CASH uit = € 33.333 per jaar per machine dus die kan natuurlijk nooit en te nimmer geëlimineerd worden.

Toch staat bij OCI hun hele bedrijfspresentatie vol met EBITDA, EBITDA boven, EBITDA onder, EBITDA opzij en zelfs EBITDAE (ook nog alle exceptionals eruit). Bijna een creepy show

En het kan nog erger!

knop

Je kunt ook je personeelskosten uit je kosten halen

Er zijn software of Biotechbedrijven die substantieel geld uitgeven aan onderzoek en ontwikkeling en deze R&D kosten dan activeren (lees: niet als kosten nemen maar als immateriële vaste activa op de balans zetten en deze vervolgens afschrijven).

Dus wanneer zo’n bedrijf ongeveer 50% van haar personeel gebruikt voor research & ontwikkeling en dat vervolgens elimineert bij het bepalen van de EDITDA ziet dat er als volgt uit:

ebitda-2

Ook hier zie je: ondanks dat het bedrijf simpelweg verlieslatend is en geld ‘verbrandt’ ziet het er bij de EBITDA prima uit. Ze verdienen zogenaamd € 25.000 per jaar.

Ook hier zien we wederom de totale onzin van het gebruik van EBITDA. Dit bedrijf komt gewoon in 2020 € 75.000 aan geldmiddelen tekort en draait dus een cashverlies van datzelfde bedrag. Het activeren van R&D kosten en deze via een hocus pocus trucje via de afschrijvingen uit de EBITDA elimineren is gewoonweg onzin.

Niks gaat eeuwig mee

De enige situatie waarin het elimineren van afschrijvingen op investeringen zinvol is, is wanneer er in-het-verleden eenmalig een investering is gedaan en deze investering in de toekomst niet meer gedaan hoeft te worden of in ieder geval voorlopig niet. Deze situatie komt zeer zelden voor. In dit geval is de EBITDA niet zozeer een winstcijfers, maar meer een soort schulddekkingsgraad. De EBITDA wordt dan ruwweg gebruikt om te bepalen hoelang een bedrijf zijn schuld kan blijven betalen zonder aanvullende financiering. Maar zoals gezegd werkt dit alleen bij langetermijnactiva die niet vervangen hoeven te worden en zeker niet voor alle vaste activa. Daarnaast geeft de EBITDA ten aanzien van de cashflow totaal niet weer wat de veranderingen in werkkapitaal zijn en deze kunnen eveneens significant zijn.

Mijn stelling is dus: het elimineren van alle afschrijvingen zoals dit gebeurt binnen de EBITDA is TOTALE ONZIN. Het geeft geen enkel inzicht in de winstgevendheid noch de cashflow van een bedrijf.

Prima, prima, maar waarom gebruikt de hele wereld nog steeds EBITDA?

Het antwoord is: Mundus vult decipi, ergo decipiatur (De wereld wil bedrogen worden, dus laat het bedrogen worden.)

Maar wat dan?

ebitda-3

Heel simpel; afschrijvingen, dus de D binnen EBITDA is oorspronkelijk bedoeld om investeringen in de P&L te alloceren op een verantwoorde wijze. Dus als een computer is aangeschaft voor $4.000 in jaar 2020 en het gaat vier jaar mee dan alloceren we de $4.000 over de komende 4 jaar. Elke jaar een stukje elke jaar van $1.000. Dat heet afschrijven. Een mooie stabiele stroom. Want die laptop moet ook in de toekomst steeds gekocht worden of hernieuwd worden.

En daarmee is het antwoord gegeven. Nettowinst is een prima middel om een bedrijf te meten qua winstgevendheid en kasgeneratie. Dat bijzondere lasten en kosten daaruit geëlimineerd worden kan ik mee leven. Maar EBITDA is en blijft in mijn beleving pure nonsens.

DIT IS GEEN BELEGGINGSADVIES! BELEGGEN GAAT ALTIJD GEPAARD MET GROTE RISICO’S. OOK KUNT U UW INLEG GEHEEL KWIJTRAKEN.
Dit artikel geeft puur en alleen de persoonlijke mening van de schrijver weer, gebaseerd op de informatie op dat moment. Het is niet als een alwetend advies bedoeld maar slechts als algemene informatie en het is uw eigen verantwoordelijkheid wat u met deze informatie doet. De schrijver aanvaardt geen aansprakelijkheid vanwege deze mening. Beleg nooit met geleend geld en weet dat er altijd grote risico’s zijn verbonden aan beleggen.
Voor meer informatie, lees altijd onze algemene disclaimer op onze website.